İngiltere’den Navalny’nin öldüğü cezaevinin 6 Rus yetkilisine yaptırım

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in en sert muhalifi olarak nitelendirilen Alexei Navalny’nin 16 Şubat’ta tutuklu bulunduğu cezaevinde hayatını kaybetmesinin yankıları sürüyor. İngiltere Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Navalny’nin öldüğü Yamalo-Nenets Özerk Bölgesi’ndeki 3 numara cezaevinin 6 yetkilisine yaptırım kararı alındığı duyuruldu. Bu çerçevede cezaevinden sorumlu Vadim Konstantinovich Kalinin ve diğer cezaevi yetkilileri Sergey Nikolaevich Korzhov, Vasily Alexandrovich Vydrin, Vladimir Ivanovich Pilipchik, Aleksandr Vladimirovich Golyakov ve Aleksandr Valerievich Obraztsov’un İngiltere’deki mal varlıklarının dondurulacağı ve ülkeye girişlerinin yasaklanacağı ifade edildi.

İngiltere Navalny’nin ölümü nedeniyle yaptırım uygulayan ilk ülke oldu
Açıklamada, “İngiltere, Navalny’nin naaşının derhal ailesine teslim edilmesi, tam ve şeffaf bir soruşturma yapılması çağrısında bulunuyor. Navalny’nin durumu, 3 yıllık hapis hayatı boyunca kötüleşmişti. Navalny, hapishanede tutulduğu süre tıbbi tedaviden de mahrum bırakıldı. İngiltere, hayatını Rus sisteminin yolsuzluğunu ortaya çıkarmaya adayan, özgür ve açık siyaset çağrısı yapan, Kremlin’den hesap sormaya adayan siyasi mahkum Navalny’nin ölümüne karşılık yaptırım uygulayan ilk ülke oldu” denildi.

“Rus yetkililerin Navalny’yi defalarca susturmaya çalıştıkları açık”
İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron ise açıklamasında, “Rus yetkililerin Navalny’yi bir tehdit olarak gördükleri ve onu defalarca susturmaya çalıştıkları açık. Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) görevlileri, Navalny’i 2020’de Novichok ile zehirledi, barışçıl siyasi faaliyetleri nedeniyle hapse attı ve Arktik’teki (Kuzey Kutup Dairesi) bir ceza kolonisine gönderdi. Hiç kimse Rus sisteminin baskıcı doğasından şüphe duymamalı. Bu nedenle bugün Navalny’nin son aylarını geçirdiği ceza kolonisinden sorumlu en üst düzey hapishane yetkililerine yaptırım uyguluyoruz. Navalny’ye yapılan acımasız muamelenin sorumluları hiçbir yanılgıya kapılmamalı, onları bundan sorumlu tutacağız” ifadelerini kullandı.
Batılı liderler, Navalny’nin ölümünden Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i sorumlu tutuyor. ABD’nin de Navalny’nin ölümü ve Ukrayna’da devam eden savaş nedeniyle Rusya’ya karşı cuma günü yaptırım paketi açıklaması bekleniyor.

Daha önce uçakta zehirlenmişti
Rus muhalefet lideri, yolsuzlukla mücadele aktivisti ve avukat olan Alexei Navalny, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve yakın çevresinin yolsuzluk vakalarını araştırıyordu. Rusya’da 2020 yılında uçaktayken zehirlenen ve 2021’de tedavi gördüğü Almanya’dan Rusya’ya dönüşünde tutuklanan Navalny, 4 Ağustos 2023’te Rusya’daki muhaliflerin protestolarını organize etme, Rusya’da yasaklanan Yolsuzlukla Mücadele Vakfı üzerinden yasa dışı eylemler düzenleme, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Kremlin aleyhine sözler kullanma ve “aşırılık” yanlısı eylemleri finanse etme suçlamalarıyla 19 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Mart 2022’de dolandırıcılık ve mahkemeye itaatsizlik suçlamalarıyla 9 yıl hapis ve 1 milyon 200 bin ruble para cezasına çarptırılan Navalny için tutuklu bulunduğu süre içinde toplamda 5 farklı suçlamadan dava açılmıştı.

Ölüm nedeni belirsiz
Rusya Federal Cezaevi Servisi (FSIN) tarafından Navalny’nin ölümüne yönelik 16 Şubat’ta yapılan ilk açıklamada, “3 No’lu cezaevindeki hükümlü Aleksey Navalny, 16 Şubat’ta yürüyüş yaptıktan sonra kendini kötü hissetti ve bilincini kaybetti. Kurumun sağlık çalışanları hızlıca geldi ve ambulans çağrıldı. Hayata döndürme çabaları sonuç vermedi” ifadeleri kullanılmıştı.
Navalny’nin ölüm nedeni ilk olarak “ani ölüm sendromu” şeklinde açıklanırken, Rusya Soruşturma Komitesi kimyasal analiz için naaşının en az 14 gün daha ailesine teslim edilmeyeceğini belirtmişti. Navalny’nin eşi Yulia Navalnaya, “zehirlenme izleri kayboluncaya kadar eşinin naaşının bekletildiğini” iddia etmişti.