Kabızlık; yanlış beslenme, düşük lif tüketimi ve hareketsizlik nedeniyle sık görülür. Kabızlığa neden olan besinleri ve ciddi belirtileri öğrenin.
KABIZLIK NEDİR?
Kabızlık, bağırsak hareketlerinin yavaşlaması ve dışkının zor ya da seyrek atılmasıyla ortaya çıkan yaygın bir sindirim problemidir. Normal şartlarda bireylerin her gün ya da iki günde bir dışkılaması beklenir. Düşük lifli beslenme, az su içmek ve hareketsiz yaşam tarzı bu sorunun başlıca sebepleri arasında yer alır.
KABIZLIĞA NEDEN OLAN BESİNLER
Bazı gıdalar bağırsak hareketlerini yavaşlatabilir ve dışkının sertleşmesine neden olarak kabızlık riskini artırabilir. Özellikle aşağıdaki besinlerin aşırı tüketimi kaçınılmalıdır:
- Beyaz un ve unlu mamuller
- İşlenmiş ve hazır gıdalar
- Kızartmalar ve fast food ürünleri
- Yüksek yağlı süt ürünleri
- Gazlı ve şekerli içecekler
- Kırmızı et ve işlenmiş et ürünleri
- Aşırı kafein ve kahve
- Tuz oranı yüksek yiyecekler
Bu yiyecekler yerine lif oranı yüksek gıdaların tercih edilmesi önemlidir.
KABIZLIĞIN YAYGIN BELİRTİLERİ
Kabızlık yaşayan bireylerde aşağıdaki belirtiler sıkça görülür:
- Dışkılamada azalma
- Sert ve kuru dışkı
- Karında şişlik ve gaz
- Zorlanarak dışkılama
- Dışkı sonrası tam boşalmamış hissetme
- Mide bulantısı veya iştahsızlık
Bu belirtiler hafif düzeydeyse beslenme ve yaşam tarzı değişikliğiyle çözülebilir.
CİDDİ KABIZLIK BELİRTİLERİNE DİKKAT!
Bazı durumlarda kabızlık ciddi sağlık problemlerinin habercisi olabilir. Aşağıdaki belirtilerden biri ya da birkaçı görülüyorsa mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır:
- Haftada üçten az dışkılama
- Dışkıda kan veya mukus
- Şiddetli karın ağrısı
- Aşırı ıkınma ihtiyacı
- Mide bulantısı, kusma
- Halsizlik, kilo kaybı
- Hemoroid veya makat çatlağı
KABIZLIĞA NEDEN OLAN FAKTÖRLER
Kabızlığın arkasında birçok sebep olabilir:
- Yeterli lif alınmaması
- Düşük su tüketimi
- Stres, depresyon
- Gebelik dönemindeki hormonal değişiklikler
- Bazı ilaçların yan etkisi
- Yeme bozuklukları
KABIZLIĞI ÖNLEYEN BESİNLER
Kabızlığı önlemek için beslenme alışkanlıklarında bazı değişiklikler yapılabilir. İşte bağırsakları çalıştıran bazı besinler:
- Kuru meyveler (özellikle erik, kayısı, incir)
- Lifli sebzeler (ıspanak, enginar, pırasa, pancar)
- Baklagiller (mercimek, bezelye, fasulye)
- Keten tohumu, yoğurtla birlikte tüketilebilir
- Zeytinyağı ve kekik karışımı
- Beyaz et ve balık
Ayrıca gün içinde bol su içmek ve düzenli yürüyüş gibi fiziksel aktiviteler de sindirim sistemine destek olur.
KABIZLIK HANGİ HASTALIKLARIN BELİRTİSİ OLABİLİR?
Uzun süreli kabızlık bazı hastalıkların habercisi olabilir:
- Hemoroid
- Kolon kanseri
- İrritabl Bağırsak Sendromu
- Parkinson hastalığı
- Tiroid bozuklukları
- Nörolojik hastalıklar (Multipl skleroz gibi)
Bu yüzden uzun süren ve geçmeyen kabızlık durumlarında mutlaka tıbbi destek alınmalıdır.
