Türkiye'de 30 yaş üstü bireylerde yaklaşık %30 oranında görülen hipertansiyon, 40 yaş üzerinde ise nüfusun yaklaşık yarısını etkiliyor. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Fatih Sönmez, hipertansiyonun neden 'sessiz katil' olarak adlandırıldığını ve sağlık üzerindeki tehlikelerini açıkladı.
Hipertansiyon Nedir?
Hipertansiyon, kan basıncının normal değerlerden daha yüksek olması durumudur. Uzm. Dr. Fatih Sönmez, kan basıncının sistolik (büyük tansiyon) ve diyastolik (küçük tansiyon) olmak üzere iki değerden oluştuğunu belirtti. Normal kan basıncı 90/60 ile 120/80 aralığında olmalıdır.
Hipertansiyon Belirtileri
Dr. Sönmez, Hipertansiyonun sıklıkla belirtileri olmadan organ hasarlarına yol açabileceği için "sessiz katil" olarak adlandırıldığını vurguladı. Hipertansiyon belirtileri arasında:
- Baş ağrısı (başın arkasına vurur tarzda)
- Baş dönmesi
- Gözde kızarıklık
- Burun kanaması
- Yüzde kızarıklık (flashing)
- Gece sık idrara çıkma
Hipertansiyon Tanısı
Hipertansiyon tanısında, haftalık tansiyon takiplerinin ortalamasına bakılarak teşhis konulmaktadır. Dr. Sönmez, hipertansiyon tanısında hastanın da dikkat etmesi gerekenleri belirtti: "Normal kan basıncı aralığının dışında, stres ve fiziksel aktivite durumunda tansiyonun yükselmesi normaldir ancak bu kısa sürelidir ve tedavi gerektirmez."
Hipertansiyon Tedavisi
Dr. Sönmez, Hipertansiyon tedavisinde ilaç ve yaşam tarzı değişikliklerinin birlikte planlanması gerektiğini söyledi. Artmış kan basıncı (120-139/80-89 aralığında) olan bireylerin de hipertansiyon hastaları gibi yakından takip edilmesi ve yaşam tarzı değişikliğine gidilmesi gerektiğini belirtti. Ek risk faktörlerinin (diyabet, kalp-damar hastalıkları, böbrek yetmezliği) varlığında ilaç tedavisi başlanabilir.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Hipertansiyon yönetiminde yaşam tarzı değişiklikleri büyük önem taşır. Dr. Sönmez, hipertansiyon hastalarına önerilen yaşam tarzı değişikliklerini şu şekilde sıraladı:
- Düzenli egzersiz
- Kilo verme (gerekirse)
- Stres yönetimi
- Tuz kısıtlaması
- Sigara bırakma
- Alkol kısıtlaması
- DASH diyeti
Hipertansif Kriz
Hipertansif kriz, kan basıncının 180/120'nin üzerinde olması durumudur ve acil tedavi gerektirir. Bu durumda hastanın derhal acil servise başvurması gerekir.
Sonuç
Hipertansiyon, erken tanı ve tedavi ile kontrol altına alınabilen ancak tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir hastalıktır. Dr. Fatih Sönmez’in de belirttiği gibi, hipertansiyonu kontrol etmek için düzenli doktor kontrolleri ve yaşam tarzı değişiklikleri büyük önem taşır. Sağlığınızı korumak için tansiyonunuzu düzenli olarak kontrol ettirin ve gerektiğinde profesyonel yardım alın.