Georgia Southern Üniversitesi’nde Türk bilim insanı Cemil Emre Yavaş ve ekibi, İstanbul'daki depremleri yüzde 91 doğruluk oranıyla 30 gün önceden tahmin edebilen yapay zeka modeli geliştirdi. Bu başarı doğal afetlere karşı yapay zekanın gücünü ortaya koyuyor.
Yapay zeka, her alanda olduğu gibi deprem tahminlerinde de yeni bir çağ açıyor. Georgia Southern Üniversitesi’nden Türk araştırmacı Cemil Emre Yavaş ve ekibi, İstanbul'da yapay zeka ile depremleri 30 gün önceden yüzde 91 doğruluk oranıyla tahmin etmeyi başardı. Bu modelin doğruluğu Los Angeles ve San Diego gibi yüksek riskli bölgelerde de başarıyla test edildi.
30 GÜN ÖNCEDEN TAHMİN İLE ÇIĞIR AÇAN YENİ MODEL
Cemil Emre Yavaş’ın ekibi, İstanbul gibi sismik hareketliliği yüksek bir bölgede deprem tahmini yaparak doğal afetlere karşı erken önlem almayı mümkün kılacak yapay zeka algoritmalarını test etti. Bu çalışmalarda Random Forest algoritmasının yüksek doğruluk oranına ulaştığı ve afet yönetiminde çığır açacak veriler sunduğu belirtildi.
ÇEŞİTLİ FAKTÖRLER ANALİZ EDİLDİ
Algoritmanın doğruluk oranını artırmak için bölgedeki yeraltı yapısı, geçmiş depremlerin büyüklükleri ve sıklığı gibi parametreler incelendi. Bilim insanları ayrıca, deprem büyüklüğünü tahmin etmede önemli bir veri olan Gutenberg-Richter b-değerini de hesaba katarak kapsamlı bir analiz gerçekleştirdi.
AFAD'DAN YAPAY ZEKA ATAĞI
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) da İstanbul'un deprem riski için yapay zeka destekli modeller geliştirme çalışmalarına hız kazandırdı. AFAD Deprem Ön Hasar ve Kayıp Tahmini Sistemi (AFAD-RED) ile hasar ve kayıp tahminleri yapılarak olası can kaybı, yaralanma sayıları ve kritik altyapıların durumları değerlendiriliyor.
DOĞAL AFETLERE KARŞI YAPAY ZEKANIN ROLÜ ARTACAK
Uzmanlar, bu algoritmanın doğal afetlerde yapay zeka kullanımını artırarak erken uyarı sistemlerini güçlendireceğini belirtiyor. Birleşmiş Milletler'in afet risk azaltma platformunda da paylaşılan çalışma, bilim dünyasında büyük yankı buldu.
