Türkiye'de coğrafi bilgi sistemlerinin (CBS) kullanımına ilişkin yapılan yeni düzenleme, veri paylaşımını ücretli hale getirerek hem yerli hem de yabancı şirketler için çeşitli yaptırımları gündeme getirdi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın yönetiminde uygulanacak sistemle, coğrafi veri paylaşımı için yıllık izin ücretleri 1.750 TL ile 1 milyon 750 bin TL arasında değişiyor. Özellikle yabancı şirketler için daha yüksek ücretlendirme yapılacağı açıklandı.
Yaptırımlar ve Muafiyetler
Yeni düzenlemeye göre, izinsiz veri paylaşımında ödenecek ceza, izin bedelinin iki katı olacak. Ancak bu cezanın ödenmesi, iznin alınması zorunluluğunu ortadan kaldırmıyor. Ayrıca, doğalgaz dağıtım lisansı sahibi şirketler, izin alma yükümlülüğünden muaf tutulacak.
Yerli ve Yabancı Şirketlere Etkisi
Düzenleme, özellikle Google, Apple, Yandex gibi büyük yabancı firmaların daha yüksek ücretlerle karşı karşıya kalacağına işaret ediyor. Yerli firmaların ise sıkı denetim altında tutulması, haksız rekabet yaratabileceği yönünde endişelere yol açtı. Bazı uzmanlar, bu durumun yerli girişimcilerin veri paylaşımı konusunda dezavantajlı bir duruma düşebileceğini ifade ediyor.
Hedef ve Eleştiriler
Yeni uygulamanın, coğrafi veri üretimi ve paylaşımını sistemli bir şekilde izlemeyi, mükerrer veri üretimini engellemeyi amaçladığı belirtiliyor. Ancak, özellikle yerli ve yabancı şirketlere uygulanan farklı ücretlendirme politikalarının, sektörde eşitsizlik yaratacağı eleştirileri yoğunlaşmış durumda.
Bu düzenleme, veri üretim ve paylaşım alanında daha kapsamlı bir denetim dönemini işaret ederken, uygulamanın sektör üzerindeki etkilerinin zamanla daha net ortaya çıkması bekleniyor.
