Türkiyede 2019 yılında yabancı sermaye ortaklı 12 bin 634 şirket kurulurken Türk şirketlere ortak olmak için en büyük ilgiyi 970 şirketle İranlılar gösterdi. ExpoValleyin incelemesine göre, yeni kurulan şirketlerde Ortadoğu ülkelerinden gelen sermaye tutarı üç yılın ardından ilk kez yüzde 21,8 azalarak 1 milyar doların altına indi.
Yabancı ortaklığıyla 2019 yılında kurulan şirket sayısı bir önceki yıla göre yüzde 5,7 azalırken faaliyete geçen şirketlerdeki toplam yabancı sermaye tutarı yüzde 40,7 artarak 4 milyar 789 milyon 981 TLye ulaştı. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) verilerini inceleyen ExpoValleye göre Türkiyede yabancı ortaklıkla kurulan şirketlerdeki ortalama yabancı sermaye oranı yüzde 83,25 olurken, şirket başına düşen yabancı sermaye oranı ise 379 bin 57 TL oldu. İstanbul, 2 milyar 623 milyon 490 bin 463 TL ile şirket kuruluşunda en çok yabancı sermaye yatırımı alan şehir olurken, Manisa 949 milyon 653 bin 500 TL ile ikinci sırada yer aldı. Manisanın bu yükselişinin arkasında Türkiyede üretim yapmayı planlayan Volkswagen markasının Volkswagen Turkey Otomotiv Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketini Manisa merkezli kurması yatıyor.
Ortadoğu ülkelerinden Türkiyede 4 bin 31 yeni şirket
Ortadoğu ülkeleriyle ticari hacmin geliştirilmesine odaklanan ExpoValley, 2019da kurulan yabancı sermeye ortaklı şirketler içindeki Ortadoğu ülkelerinin payını inceledi. 2018e göre sermaye tutarının yüzde 21,8 azalmasına rağmen yaklaşık 930 milyon 993 bin 889 TL TLlik sermaye ve yeni kurulan 4 bin 31 şirket ile Türkiyeye en çok yatırım yapan bölge Ortadoğu oldu.
Bölgenin Türkiyeye ilgisinde, ihracattaki artışın büyük bir paya sahip olduğunu belirten ExpoValley kurucusu Yusuf Yenitürkoğulları, "Türkiyede 2019 yılında ihracat bir önceki yıla göre yüzde 2 artarak 180 milyar doları aştı. Türkiyenin Avrupadan sonra en fazla ihracat yaptığı bölge olan Ortadoğuda ise yüzde 8lik artışla 26 milyar dolarlık hacme ulaşıldı. Özellikle ihracatımızda önemli ülkelerden, Iraka 7,6 milyar dolar, ikinci İsraile 4,3 milyar dolar ve üçüncü Suudi Arabistana ise 3,1 milyar dolar ihracat yapıldı. İhracattaki artışlar, üretimin içinde olmak isteyen Ortadoğulu yatırımcıları Türkiyede yatırım yapmaya itiyor." ifadelerini kullandı.
Yeni kurulan şirket sayısında İran, yatırım miktarında Suriye birinci sırada
2019 yılında Türkiyede şirket kurarak yatırım yapan Ortadoğulu yatırımcılar arasında Suriyeliler, toplamda 146 milyon 135 bin 950 TLlik yatırım tutarıyla birinci sırada yer aldı. Kurdukları 970 şirket ile Türkiyede en çok şirket kuran İranlılar ise 138 milyon 133 bin 525 TL ile ikinci, Mısırlılar 125 milyon 511 bin 290 ile üçüncü oldu. Ortadoğu ülkeleri kaynaklı sermaye ile kurulan şirketler özellikle gayrimenkul, toptan ve perakende ticaret ile imalat sektörlerinde yatırım yaptı.
