Çocuklar 3 yaşında para kavramıyla tanışıyor, 7 yaşında harcama alışkanlıkları şekilleniyor. İşte ebeveynler için çocuklara doğru finansal eğitim verme rehberi.
ÇOCUKLAR PARAYLA NE ZAMAN TANIŞMALI?
Çocuklar artık daha 3 yaşında para kavramıyla tanışıyor. 7 yaşına geldiklerinde ise harcama alışkanlıklarıkalıcı hale geliyor. Ebeveynler olarak çocuğunuzun finansal bilinç seviyesini şekillendirmek sizin elinizde.
PARA SADECE BÜYÜKLERE AİT DEĞİL
Bayram harçlıkları, doğum günleri, sünnet törenleri derken çocuklar parayla oldukça erken yaşta tanışıyor. Üstelik dijital oyunlar ve çizgi filmler de paranın cazibesini pekiştiriyor. Hatta bazı çocuklar para karşılığında sanal dünyada üretim yapıyor, ticaret yapmayı oyun yoluyla öğreniyor.
FİNANSAL ROL MODELİ OLUN
Cambridge Üniversitesi'nin araştırmalarına göre çocukların para alışkanlıkları 7 yaşında şekilleniyor. ABD Kansas Üniversitesi ise bu sürecin 5 yaşında başladığını gösteriyor. Uzmanlara göre çocuklar, ebeveynlerinin para kullanım alışkanlıklarını taklit ediyor. Bu yüzden anne babaların bilinçli davranması büyük önem taşıyor.
ATM BİLİNMEYEN BİR DÜNYA
Çocuklar, ATM’den para çekildiğinde bunun sınırsız bir kaynak olduğunu sanabiliyor. Bu noktada çocuğa, “Bu para benim çalışarak kazandığım ve bankaya yatırdığım paradır” şeklinde açıklamalar yapılmalı.
HER YAŞA UYGUN PARA EĞİTİMİ NASIL OLMALI?
3-5 YAŞ:
Çocuğa istediği her şeyi almak yerine sabretmesi gerektiği öğretilmeli. Biriktirme, harcama ve paylaşma için üç ayrı kavanoz hazırlanmalı.
6-10 YAŞ:
Çocuğunuzun para ile doğru kararlar vermeyi öğrenmesi için markette ona küçük bütçeler vererek alışveriş yaptırın. Seçimlerinizi sesli şekilde anlatın.
11-13 YAŞ:
Birikim alışkanlığı kazandırın. Günlük harcamaların yıllık büyük hedeflere nasıl dönüşeceğini sayısal örneklerle açıklayın.
14-18 YAŞ:
Okul giderleri ve genel harcamalar konusunda şeffaf olun. Gelecek planlaması hakkında sohbet edin.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR
- Harçlık verirken yaşa, çevreye ve ekonomik duruma uygun miktarlar belirleyin.
- Harçlık ceza aracı olmamalı, sorumluluk duygusu kazandırmalı.
- Planlı harcama alışkanlığı gelişene kadar harçlıklar günlük verilmeli.
- Gerektiğinde hata yapmasına izin verin; öğrenmenin en etkili yollarından biridir.
