Hormon Dengesizliği: Hipofiz Bezi Neden Önemli?

#Sağlık | Haber Merkezi
03 Nis 2025 / Per 20:15

HİPOFİZ BEZİ NEDİR?

Beynin tam ortasında yer alan hipofiz bezi, vücudun hormonal düzenini sağlayan küçük ancak hayati bir organdır. Yaklaşık 0.5 gram ağırlığında ve fındık büyüklüğünde olan bu bez, birçok hormonu salgılayarak vücudun farklı sistemlerini kontrol eder.

HİPOFİZ HORMONLARI VE GÖREVLERİ

hipofiz bezi, ön ve arka olmak üzere iki bölüme ayrılır ve her bölüm farklı hormonlar salgılar:

• TSH Hormonu: Tiroit bezini uyararak metabolizmayı düzenler.
• ACTH Hormonu: Böbrek üstü bezlerini uyararak kortizol salgılanmasını sağlar.
• büyüme hormonu (GH): Özellikle ergenlik döneminde boy uzamasında etkilidir.
• FSH ve LH Hormonları: Kadınlarda yumurtlamayı, erkeklerde testosteron üretimini destekler.
• prolaktin hormonu: Doğum sonrası süt üretimini kontrol eder.
• ADH hormonu: Vücudun su dengesini düzenler, eksikliği aşırı idrara çıkmaya neden olabilir.

HİPOFİZ BEZİ HASTALIKLARI

HİPOFİZ ADENOMLARI

hipofiz bezinde oluşan iyi huylu tümörlere hipofiz adenomları denir. Bu tümörler büyüklüklerine ve salgıladıkları hormonlara göre farklı etkiler gösterebilir. Görme problemleri, baş ağrısı ve hormonal dengesizliklere yol açabilir.

HORMON FAZLALIĞI İLE ORTAYA ÇIKAN HASTALIKLAR

• akromegali: büyüme hormonunun fazla salgılanması ile ortaya çıkar. Ellerin ve ayakların büyümesi, yüz hatlarının belirginleşmesi gibi semptomlar gözlemlenir.
• Cushing hastalığı: Aşırı kortizol salgılanması nedeniyle kilo alımı, yüksek tansiyon, cilt çatlakları gibi belirtiler görülebilir.
• Prolaktin Fazlalığı: Kadınlarda adet düzensizliği, erkeklerde cinsel isteksizlik ve libido kaybına neden olabilir.

HORMON EKSİKLİĞİ VE HİPOFİZ YETMEZLİĞİ

hipofiz bezinin yeterli hormon salgılamaması, hipofiz yetmezliği olarak adlandırılır. Bu durumda, halsizlik, kilo alımı, cilt kuruluğu, tansiyon düşüklüğü gibi şikayetler görülebilir.

HİPOFİZ BEZİ HASTALIKLARINDA TEDAVİ YÖNTEMLERİ

hipofiz hastalıkları, ilaç tedavisi, cerrahi müdahale veya radyoterapi ile tedavi edilebilir. Hormon testleri ile hastalığın teşhisi konularak, uzman hekimler tarafından tedavi süreci planlanmalıdır.