İrtikap Nedir? Hukuki Tanımı, Cezası ve Örnekleri

#Güncel Olaylar | Haber Merkezi
22 Mar 2025 / Cmt 19:00

İrtikap, hukuki bir terim olup, kamu görevlilerinin yetkilerini kötüye kullanarak haksız kazanç sağlamasını ifade eder. Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) düzenlenen bu suç, kamu görevlisinin görevini kötüye kullanarak vatandaşlardan menfaat sağlaması durumunda oluşur.

İrtikap Suçunun Tanımı

Türk Ceza Kanunu’nun 250. maddesine göre irtikap, bir kamu görevlisinin nüfuzunu kullanarak haksız çıkar elde etmesi veya bir kişiyi zorlayarak kendisine menfaat sağlamasıdır.

İrtikap Suçunun Unsurları

• Fail: Sadece kamu görevlileri bu suçu işleyebilir.

• Mağdur: Genellikle vatandaşlar veya şirketlerdir.

• Haksız Menfaat: Kamu görevlisinin kendisine veya bir başkasına çıkar sağlaması gerekir.

• Zorlama veya Kandırma: Mağdur, kamu görevlisinin etkisiyle menfaat sağlamaya yönlendirilmelidir.

İrtikap Suçunun Cezası

TCK 250. maddeye göre irtikap suçu, şu şekilde cezalandırılır:

• Zorlama ile irtikap: 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası

• İkna ile irtikap: 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası

• Menfaat sağlama girişimi: 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası

İrtikap Suçuna Örnekler

• Bir belediye memurunun, ruhsat vermek için vatandaştan ek ücret talep etmesi

• Bir polis memurunun trafik cezasını silmek karşılığında rüşvet istemesi

• Vergi memurunun, vergi denetimi esnasında daha düşük ceza için para talep etmesi

İrtikap ile Rüşvet Arasındaki Fark

İrtikap suçu, kamu görevlisinin zorlaması veya kandırması ile gerçekleşirken, rüşvette her iki taraf da anlaşarak menfaat sağlamaktadır.

Sonuç

İrtikap, kamu güvenliğini sarsan ciddi bir suçtur. Hukuki açıdan ağır yaptırımları olan bu suç, devlet kurumlarına duyulan güveni zedeler. Bu nedenle, irtikap suçlarıyla mücadelede bilinçli olmak ve gerekli mercilere şikayette bulunmak büyük önem taşır.

Eğer irtikap suçu ile karşılaşırsanız, savcılığa veya ilgili kamu kurumlarına bildirimde bulunabilirsiniz.