#Ekonomi | İHA
06 Şub 2020 / Per 14:34
Virüsün, Çin ve dünya ekonomisi üzerinde oluşturacağı etkinin beklenenden daha yüksek olabileceği öngörülüyor. Çinde gerçekleşebilecek herhangi bir uzun süreli ekonomik faaliyet duraksaması kimya, ulaşım ekipmanları, tekstil ve elektronik gibi sektörlerin tedarik zincirlerinde aksaklıklara neden olabilecek.
Dünya Sağlık Örgütüne göre Koronavirüs salgını kamu sağlığı açısından uluslararası çapta bir acil durum oldu. Euler Hermesin yayınladığı son rapora göre, siyasi risklerin aksine Merkez Bankalarının destekleyici önlemleri piyasadaki tepkileri yatıştırmaya yeterli olmadığı açıklandı. 20 Ocaktan bu yana; MSCI Küresel, APAC ve Çin endeksleri sırasıyla, yüzde 1,8, yüzde 4,7 ve yüzde 8,5 geriledi. Yılbaşından sonra da CSI 300 Endeksi ise yüzde 9,1lik sert kayıpla açıldı. Aynı dönemde Japon yeni, doları karşısında yüzde 1,1 değer kazandı ve 10 yıllık ABD Hazine bonolarının getirisi 25 baz puan azaldı.
Rapora göre; salgın, Çinin büyümesinde yaklaşık yüzde 1 puanlık bir düşüş gerçekleştirebilir. Büyük bir kısmı 2020nin ilk çeyreğinde beklenen bu düşüş, biriken üretim miktarı ve makro politika desteklerine bağlı olarak toparlanabilir. Salgının doğrudan etkilerinin dışında ekonomik etkileri beklenenden daha fazla olabilir. Bunun sebebi ise Çinli yetkililerin hastalığın yayılmaması için aldığı önlemler. Hem arz hem de talepteki baskılar ve salgına bağlı korku faktörü tüketicilerin harcamalarını kısıtlamasına sebep oluyor.
2003 yılında ortaya çıkan SARS salgını Çinin GSYH büyümesinde söz konusu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 2 baz puan oranında düşüşe neden oldu. Ancak 2003 yılına göre Çinin özel tüketim harcamalarına bağımlılığı daha fazla olduğu için bu salgının olumsuz etkilerinin daha yüksek olacağı düşünülüyor. (2003 yılında özel tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı yüzde 28 iken 2019 yılında yüzde 50ye yükseldi).
Çin Merkez Bankası önlem alıyor
Salgın ile birlikte Çin Merkez Bankasının politika desteği de artıyor. Çin Merkez Bankası likidite enjeksiyonlarını artırdı ve büyük kamu bankaları salgından etkilenen şirketlere daha uygun kredi koşulları sundu. Euler Hermesin öngörüsüne göre, 2020 yılında mevduat munzam karşılık oranlarında 150 baz puan ve ana kredi oranında 30 baz puan indirime gidilmesi bekleniyor.
Bunun dışında Çinin ekonomik faaliyetlerinin uzun süreli olarak duraksaması; kimya, ulaşım ekipmanları, tekstil ve elektronik gibi belli başlı sektörlerin tedarik zincirlerinde aksaklıklara neden olabilir. Çin ekonomisinin küresel tedarik zincirleriyle yüksek entegrasyonu, salgının ülke dışında da geniş etkileri olabileceği anlamına geliyor. Özellikle, tekstil ile bilgisayar ve elektronik sektörleri Çinde üretim aksaklıklarına en duyarlı sektörler arasında bulunuyor. Çin ekonomisine en bağlı ilk beş ülkeye bakıldığında ise bunların; Tayvan, Güney Kore, Hollanda, Macaristan ve Endonezya olduğu görülüyor.
"Alıcı ülkeler alternatif pazarlara yönelmeye başlıyor"
Koronavirüsün Türkiyeye ekonomik etkilerini değerlendiren Euler Hermes Türkiye CEOsu Özlem Özüner, "Koronavirüsün Çine vereceği ekonomik zararın beklenenden daha yüksek olacağını düşünüyoruz. Birçok ülke ve tüketici Çinden gelen mal ve hizmetlere şu an şüphe ile yaklaşıyor. Günlük yaşam da oldukça etkilenmiş durumda. Birçok fuar, kongre ve spor müsabakaları Koronavirüs dolayısı ile yapılamıyor. Alıcı ülkeler alternatif pazarlara yönelmeye başlıyor. Türkiye olarak bu fırsatı değerlendirmemiz gerektiğini düşünüyoruz. Özellikle tekstil ve makine sektörlerinde Türkiyeye yönelik sipariş artışları bekliyoruz." dedi.