Fiyatları gören gözlerine inanamıyor!
#Ekonomi | Haber Merkezi
11 Mar 2025 / Sal 14:32
Zincir marketlerde ayçiçek yağı fiyatları hızla yükselmeye devam ediyor. En düşük fiyatlı 5 litrelik ayçiçek yağı 305 TL'ye çıkarken, markalı ürünlerin fiyatları 379,95 TL’ye ulaştı ve 400 TL sınırına dayandı. Vatandaşların alım gücünü olumsuz etkileyen bu artışın nedenleri tartışılıyor.
İthalat Kotası ve Piyasa Etkisi
Solventum Yönetim Kurulu Başkanı Onat Angı, fiyat artışının temel nedenlerinden birinin ithalat kotasının büyük firmalar tarafından kullanılması olduğunu belirtti. 1 Ocak'ta yürürlüğe giren 1 milyon tonluk ayçiçeği ithalat kotasının bazı firmalar tarafından kullanılamadığı ve hakların büyük ithalatçılara satıldığı ifade edildi. İç pazarda ayçiçek çekirdeği stoklarının tükenmesi nedeniyle fiyatlandırma yapılamadığı vurgulandı.
İthalat Rakamları ve ham yağ fiyatları
Angı, ithalat verilerini paylaşarak Marmara Bölgesi’ne teslim edilen ayçiçek çekirdeğinin ton başına 638 dolar olduğunu belirtti. Bulgaristan ve Moldova’dan çekirdek ithalatı yapılırken, ham yağ fiyatlarının 1.180-1.190 dolar aralığında seyrettiğini söyledi. Rusya'dan çekirdek ithalatının yüksek vergiler nedeniyle azaldığı, daha çok ham yağ ve küspe ithal edildiği kaydedildi.
TÜİK verileri ile İthalat ve İhracat
TÜİK verilerine göre, geçen yıl Türkiye 1 milyon 384 bin ton ham ayçiçek yağı ithal ederek 1,3 milyar dolar ödeme yaptı. Aynı dönemde ihracat ise 811 bin ton olarak gerçekleşti ve 1 milyar 16 bin dolar gelir elde edildi. Bu yıl ocak ayında yürürlüğe giren yeni ithalat kotasıyla, ham yağ ithalatı bir önceki yılın aynı dönemine göre %51,8 artarak 99,1 bin tona ulaştı. Bu ithalat için 121,2 milyon dolar ödendi. Aynı dönemde ihracat ise %44,3 artarak 70,7 bin tona çıkarken, 103,8 milyon dolar gelir sağlandı.
Uzmanlar, ayçiçek yağı fiyatlarının yüksek seyretmesinin ekim alanlarını artırabileceğini belirtiyor. Çiftçiler için cazip hale gelen fiyatların ilerleyen süreçte arzı artırıp artırmayacağı ise merak konusu.